De bevolking van Bolivia is de afgelopen vijf jaar met 27% toegenomen, van 8.274.325 in 2012 tot naar schatting 11.313.100 in 2018. In de afgelopen 50 jaar is de bevolking verdrievoudigd. Bolivia heeft een jonge bevolking, aangezien meer dan 50% van de Bolivianen kinderen en adolescenten zijn. De meerderheid van de bevolking (70%) is geconcentreerd in de departementen La Paz, Santa Cruz en Cochabamba.

Deze 'trend' zet zich voort in de straatgebonden bevolking. Een volkstelling die in 2014 werd uitgevoerd, registreerde 3.768 mensen die verbonden waren met de straat in de 10 grootste steden. De meerderheid van de straatgebonden kinderen zijn kinderen en jongeren. 60,4% is jonger dan 29 jaar, 31,6% is jonger dan 19 jaar. De meesten komen op straat terecht voordat ze 14 jaar oud zijn: 1% tussen 0 en 4 jaar, 18% tussen 5 en 9 jaar en 31,6% tussen 10 en 14 jaar. Ongeveer 90% van de mensen die verbonden zijn met de straat woont in La Paz, Santa Cruz, Cochabamba en El Alto.

Kinderen die verbonden zijn met de straat zijn geen recent fenomeen in Bolivia. Kinderen wonen en werken al meer dan 30 jaar in Boliviaanse straten en het aantal straatgebonden kinderen neemt sinds de jaren 80 gestaag toe. Naar schatting 616.000 kinderen en adolescenten werken (INE 2002) vanwege het gebrek aan werk en het lage gezinsinkomen. Deze kinderen moeten snel volwassen worden en verantwoordelijkheden op zich nemen die niet passen bij hun leeftijd.

De regering erkent nu de noodzaak om de structurele oorzaken van dit probleem aan te pakken. Door het vice-ministerie van Burgerveiligheid, in samenwerking met UNICEF en het Nationaal Comité, zijn stappen ondernomen om een geïntegreerd en transversaal beschermingsmodel en een 'Protocol inzake preventie en aandacht voor straatgebonden kinderen en adolescenten” op te stellen. Ze zijn gebaseerd op een nationale diagnose die is uitgevoerd in de vier grootste steden van Bolivia die hierboven zijn genoemd.

Het onderzoek heeft aangetoond dat er drie belangrijke drijfveren zijn, redenen waarom kinderen en jongeren hun huis verlaten en naar de straat ontsnappen. De belangrijkste drijfveer is het gezin: geweld binnen het gezin, ontoereikende of agressieve communicatie, verlating en desintegratie van het gezin,... Ten tweede wordt het gebrek aan economische middelen genoemd, aangezien dit veel stress veroorzaakt voor gezinnen, wat rechtstreeks gevolgen heeft voor de kinderen van die gezinnen. Veel kinderen moeten ook werken om bij te dragen aan het gezinsinkomen. Slechts 39% van de werkende kinderen gaat door met school en 4,3% is nooit naar school gegaan. Het onderwijssysteem zelf is de derde drijfveer. Door slechte schoolprestaties verliezen de kinderen de motivatie om naar de lessen te gaan en brengen ze hun tijd liever op straat door.

Enkele aanbevelingen van het Model zijn: het creëren van kindvriendelijke en veilige ruimtes voor kinderen en jongeren, constructieve manieren vinden om hun vrije tijd door te brengen, sport- en andere culturele activiteiten aanbieden, hen vaardigheden bijbrengen zodat ze zelfvoorzienend kunnen zijn, beste praktijken uitwisselen tussen organisaties,... Klinkt veel als Mobile School!

Delen is zorgzaam

Mobile School gelooft ook in het belang van het samenbrengen van mensen van verschillende partnerorganisaties, zodat ze beste praktijken kunnen uitwisselen, kunnen nadenken over gemeenschappelijke uitdagingen en mogelijke oplossingen voor die uitdagingen kunnen bedenken. Dat is precies wat we in maart van dit jaar deden in Cochabamba, Bolivia, dankzij de steun van de Provincie Vlaams-Brabant. Onze drie Boliviaanse partners — COMPA Teatro Trono Cochabamba, COMPA Teatro Trono La Paz en IPTK-Cerpi — werken al meer dan 10 jaar samen met de mobiele school.

Tijdens de uitwisseling keken ze samen naar hun sociale impact en hoe ze die in de toekomst mogelijk kunnen vergroten; ze speelden en bedachten spelletjes met de nieuwe Mobile School-panels en ze creëerden drie nieuwe bordspellen, aangepast aan de lokale context. Deze spellen werden onmiddellijk op straat getest en werden positief beoordeeld door de kinderen.

Mobile School Bolivia

Alle straatonderwijzers kregen tijdens de training van een week echt een band. Ze kregen energie doordat ze wisten dat twee andere teams hetzelfde werk deden en voor dezelfde uitdagingen stonden. Ze hebben al een Facebookgroep opgericht om elkaar op de hoogte te houden en om de beste ervaringen, uitdagingen en mogelijke oplossingen uit te wisselen. We zijn ervan overtuigd dat de training toekomstige samenwerkingen tussen onze verschillende partnerorganisaties zal vergroten en we zijn blij dat de uitwisseling het Bolivian Mobile School-netwerk heeft versterkt.

speed date mobile school street educators

Home sweet home

In maart hebben we ook een nieuw onderkomen gevonden voor de mobiele school van ex-partner Yo Voy a Ti. Tijdens een verkennende training van een week hebben we het team van Fundación Abriendo Puertas Paz y Bien leren kennen.

Hun doelgroep zijn de jongeren die op de plaatselijke begraafplaats werken, grafstenen schoonmaken of bidden en zingen voor de overledene. De focus van het lokale team ligt op preventie: voorkomen dat deze jongeren de grens overschrijden tussen werken op straat en leven op straat. Ze organiseren al creatieve straatsessies op de begraafplaats, waarbij ze hun vaardigheden als clowns en verhalenvertellers gebruiken om de kinderen te boeien en hun verbeelding te prikkelen. De mobiele school zal van toegevoegde waarde zijn voor hun outreach-activiteiten, omdat ze zo meer kinderen tegelijk kunnen bereiken.

Fundación Abriendo Puertas Paz y Bien Cochabamba Bolivia Mobile School

De komende twee weken leren trainers Jessika Martinez en Toña Pineda het team alles wat er te weten valt over de mobiele school.

Bronnen: